Ο λόφος του Αγίου Λουκά είναι ένας κατάφυτος λόφος της Λαμίας, που βρίσκεται ακριβώς πάνω από την Πλατεία Διάκου, με εύκολη πρόσβαση από εκεί. Εδώ ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει έναν ευχάριστο περίπατο, φαγητό, καφέ ή ποτό στο δημοτικό περίπτερο με τη μαγευτική θέα στην Οίτη, την Κοιλάδα του Σπερχειού και το Μαλιακό Κόλπο. Μέσα στο καταπράσινο δασύλλιο υπάρχει το εκκλησάκι του Αγ. Λουκά, πολιούχου της πόλης της Λαμίας, ένας μικρός ναός σταυροειδής χωρίς τρούλο που χτίστηκε ως ξωκλήσι το 1910.

Κορυφαία στιγμή της ελληνικής αντίστασης κατά των Ιταλογερμανικών δυνάμεων αποτελεί η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου στις 25 Νοεμβρίου 1942. Αποτέλεσμα της συνεργασίας του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ υπό την καθοδήγηση των βρετανών κομάντο, η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου ήταν μία από τις μεγαλύτερες πράξεις δολιοφθοράς κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Προκάλεσε τον θαυμασμό όλης της κατεχόμενης Ευρώπης και έδωσε κουράγιο στον δοκιμαζόμενο ελληνικό λαό. Στις 29 Νοεμβρίου 1964 κατά τη διάρκεια των εορτασμών, σκοτώθηκαν 13 άνθρωποι και τραυματίστηκαν 45, από μία ξεχασμένη βόμβα.

Βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της Καλαμάτας, πολύ κοντά στο Μητροπολιτικό Ναό της Υπαπαντής. Ιδρύθηκε το 1796 από τον Καλαματιανό Ιερομόναχο και δάσκαλο Γεράσιμο Παπαδόπουλο και αποτελεί το πρώτο γυναικείο μοναστήρι της περιοχής που λειτουργεί από την ίδρυση του μέχρι σήμερα. Αφιερωμένο στον Άγιο Κωνσταντίνο και την Αγία Ελένη, το μοναστήρι χτίστηκε πάνω στα ερείπια ενός ναού του 13ου αιώνα, του οποίου μέχρι σήμερα σώζονται τμήματα του.

Συστεγάζεται μαζί με την Πινακοθήκη Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης στο κτίριο του Δημοτικού Πνευματικού Κέντρου, στην οδό Αριστομένους 33. Ιδρύθηκε ως μη κερδοσκοπικό πολιτιστικό σωματείο το 1933, χάρη στις προσπάθειες Καλαματιανών λογίων. Ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε η συμβολή του Ιωάννη Αποστολάκη, που διετέλεσε επί χρόνια πρόεδρος της βιβλιοθήκης και χάρη στις δικές του προσπάθειες, στεγάζεται σήμερα στον 5ο όροφο του Πνευματικού Κέντρου. Θεωρείται ως μία από τις σημαντικότερες επαρχιακές βιβλιοθήκες της Ελλάδας με 90.000 τόμους βιβλίων, μερικά από τα οποία χρονολογούνται το Μεσαίωνα.

Σε ελεύθερη μετάφραση ο Λόφος του Μονζουίκ σημαίνει 'Λόφος των Εβραίων' ή 'λόφος του Δία'. Ο λόφος είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά σημεία της πόλης. Βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά του κέντρου της πόλης και αποτελεί ένα πολύ χαρακτηριστικό κομμάτι της τοπογραφίας της.

Το Ισπανικό Χωριό είναι ένα ανοιχτό μουσείο αρχιτεκτονικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος που βρίσκεται στο λόφο του Μονζουίκ πολύ κοντά στο Palau Nacional. Κατασκευάστηκε με αφορμή τη Διεθνή Έκθεση του 1929.

Ως τις αρχές του προηγούμενου αιώνα, η πόλη ήταν συσπειρωμένη γύρω από την αρχαία ακρόπολη και σταδιακά άρχισε να επεκτείνεται, ώσπου ενώθηκε πολεοδομικά με το λιμάνι. Σήμερα οριοθετείται από το μητροπολιτικό ναό της Υπαπαντής, την οδό Σπάρτης και την Πλατεία της 23ης Μαρτίου. Θεωρείται το καλύτερο μέρος απ’ όπου μπορεί κανείς να ξεκινήσει την περιήγηση του στην Καλαμάτα.

Στο Ιστορικό Κέντρο της Καλαμάτας, βρίσκεται το Λαογραφικό Μουσείο. Το κτίριο όπου στεγάζεται αποτελεί δωρεά του Κυριακού στο Δήμο και αρχικά στέγασε το Σύλλογο προς Διάδοση των Γραμμάτων, οπότε λειτούργησε από το 1936 έως το 1945 ως σχολή αλφαβητισμού. Ως μουσείο λειτούργησε για πρώτη φορά το 1973, ενώ το διάστημα μεταξύ 1986 έως το 2002 παρέμεινε κλειστό, προκειμένου να αποκατασταθούν οι βλάβες που είχε υποστεί το κτίριο από το σεισμό του 1986.

Εντός του Ιστορικού Κέντρου και κάτω από το Φράγκικο κάστρο, στην ομώνυμη πλατεία, υψώνεται ο μεγαλοπρεπής ναός της Υπαπαντής. Χαρακτηριστικό κτίσμα της πόλης, θεμελιώθηκε την 25η Ιανουαρίου 1860 και εγκαινιάστηκε τη 19η Αυγούστου από τον τότε Αρχιεπίσκοπο Μεσσηνίας Προκόπιο Γεωργιάδη. Η ιστορική επιγραφή στο θεμέλιο λίθο, πού κείται στη βάση του νοτιοδυτικού καμπαναριού πληροφορεί τα εξής:
ΕΠΙ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΟΘΩΝΟΣ Α΄, ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ, ΝΟΜΑΡΧΟΥ Ν. ΓΚΟΥΣΤΗ, ΔΗΜΑΡΧΟΥ Θ. ΙΩ. ΚΥΡΙΑΚΟΥ.

Σήμα κατατεθέν της πόλης το κάστρο της, οφείλει την ύπαρξή του στην οικογένεια των Βιλεαρδουίνων, οικογένεια που ίδρυσε το πριγκιπάτο της Αχαΐας Χτίστηκε το 1210 από τον Γοδεφρείδο Α΄ Βιλεαρδουίνο και κατοικήθηκε από την πριγκιπέσα Ιζαμπώ. Κατά το πέρασμα των αιώνων, βρέθηκε στο επίκεντρο μεγάλων συγκρούσεων και γνώρισε την κυριαρχία Βυζαντινών, Φράγκων, Ενετών και Οθωμανών και αποτελεί σημείο αναφοράς της ιστορίας της Καλαμάτας. Το κάστρο αποτελείται από δύο οχυρωματικούς περιβόλους και ένα εσωτερικό φρούριο.