Ο Πολύγνωτος Βαγής ήταν γλύπτης από την Ποταμιά της Θάσου, που γεννήθηκε το 1882. Μετανάστευσε στις ΗΠΑ το 1911, αλλά δεν ξέχασε ποτέ τον τόπο καταγωγής του. ‘Ετσι, πολλά από τα έργα του, ιδίως της πρώιμης περιόδου, εκτίθενται μόνιμα στο μουσείο στην Ποταμιά. Στεγάζεται σε ένα διώροφο, πέτρινο κτίριο στο κέντρο του χωριού, όπου παλαιότερα στεγαζόταν το δημοτικό σχολείο. Τα έργα του χωρίζονται σε δύο σαφείς περιόδους, στην πρώιμη, όπου εμπνεόταν περισσότερα από την αρχαία Ελλάδα, τη μυθολογία και την ιστορία της και στη δεύτερη περίοδο, οπότε και τα έργα χαρακτηρίζονται από αφαιρετικότητα.

Το Κέντρο Λόγου και Τέχνης "Διέξοδος" λειτουργεί ως ιστορικό μουσείο. Το κτίριο είναι από τα ελάχιστα σωζόμενα προεπαναστατικά κτίρια στην Ιερή Πόλη, το οποίο ανήκε στον Αρχηγό της Φρουράς της Εξόδου, στρατηγό Αθανάσιο Ραζή-Κότσικα. Στη συλλογή της "Διεξόδου" θα δείτε ιστορικά και εκκλησιαστικά κειμήλια, αρχαία αντικείμενα, παλαιοχριστιανικά επιστήλια ναών, σπάνια έγγραφα καθώς και χαρακτικά, γλυπτά και πίνακες ζωγραφικής, ανθρωποκεντρικού χαρακτήρα, που προέρχονται από την πινακοθήκη της. Επίσης, μέσα στη δράση της είναι και η πραγματοποίηση πολιτιστικών εκδηλώσεων.

Το μουσείο Ιστορίας και Τέχνης του Μεσολογγίου στεγάζεται σε ένα νεοκλασσικό, διώροφο κτίριο του 1931 το οποίο υπήρξε και το παλιό δημαρχείο της πόλης. Στη συλλογή του μουσείου μπορείτε να δείτε τόσο αυθεντικούς όσο και αντίγραφα πινάκων με αναπαραστάσεις από την ελληνική Επανάσταση, γκραβούρες, νομίσματα, μετάλλια και προτομές. Μπορείτε επίσης να δείτε αντικείμενα και χειρόγραφα του λόρδου Βύρωνα, καθώς και εικόνες από τα δύο του ταξίδια στην Ελλάδα.

Το Φετιχιέ Τζαμί βρίσκεται στο λιμάνι της Ναυπάκτου. Χτίστηκε το 1499 από το σουλτάνο Βαγιαζίτ Βελή και το όνομά του σημαίνει "Τέμενος της κατάκτησης". Είναι χτισμένο με πέτρα στα χαμηλότερα τμήματα και με οπτόπλινθους στο επάνω τμήμα όπου υπάρχουν και τόξα. Το δάπεδο ήταν στρωμένο με κεραμικά πλακίδια, μέρος των οποίων είναι ορατό σήμερα. Ο επισκέπτης μπορεί να δει την κόγχη του μιχράμπ, τη βάση του μιναρέ, τον τρούλο και την κρήνη "κούβα". Λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος.

Ο Ιερός Μητροπολιτικός Ναός Αγίου Νικολάου βρίσκεται στο κέντρο της Αλεξανδρούπολης, στην πλατεία Μητροπόλεως. Ξεκίνησε να χτίζεται το 1898, όταν ακόμη η πόλη της Αλεξανδρούπολης ονομαζόταν Δεδέαγατς, από αρχιτέκτονες και τεχνίτες που ήρθαν από την Κωνσταντινούπολη και με χρήματα που συγκεντρώθηκαν από έρανο των κατοίκων. Ο ρυθμός της εκκλησίας είναι σταυροειδής με τρούλο, το τέμπλο είναι από γκρι μάρμαρο και είναι ακριβώς ίδιο με το τέμπλο του Ιερού Ναού Αγίας Τριάδος Σταυροδρομίου Κωνσταντινουπόλεως. Η κορυφή του τέμπλου είναι έργο του καλλιτέχνη Π.Γ.Περγαμηνέλλη εκ Μυτιλήνης.

Το Εθνολογικό μουσείο της Αλεξανδρούπολης βρίσκεται στο κέντρο της πόλης και στεγάζεται σε ένα από τα ιστορικότερα νεοκλασσικά της. Τα εκθέματα του μουσείου καλύπτουν Τα πάντα σχετικά με την παράδοση των κατοίκων και την καθημερινότητά τους, με παραδοσιακές ενδυμασίες, μουσική και λατρευτικά θέματα, φαγητό, κτηνοτροφία, γεωργία, πήλινα, χάλκινα και υφάνσιμες ύλες. Υπάρχουν προγράμματα ξενάγησης ειδικά διαμορφωμένα για παιδιά πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αλλά και για ενηλίκους.

Ο Φάρος της Αλεξανδρούπολης είναι, ίσως, το πιο χαρακτηριστικό σημείο της πόλης και το σήμα κατατεθέν της σε κάθε φωτογραφία και αναφορά σε αυτή. Η ανάγκη χτισίματος του Φάρου δημιουργήθηκε όταν άρχισε να δημιουργείται και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, έτσι ώστε να βοηθάει τους ναυτικούς που περνούσαν από και προς τον Ελλήσποντο. Τον πρώτο φάρο τον έχτισε μια γαλλική εταιρεία και λειτουργούσε με ασετιλίνη. Αργότερα λειτουργούσε με πετρέλαιο ενώ μετατράπηκε σε ηλεκτρικός το 1974. Έχει υποστεί μετατροπές και βελτιώσεις και η τελευταία ανακαίνισή του έγινε το 2002.

Ο γνωστός συγγραφέας Θερβάντες είχε υπάρξει στρατιώτης στο πολεμικό πλοίο Μαρκέσα του Δον Χουάν της Αυστρίας και πήρε μέρος στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου εναντίον του Οθωμανικού στόλου. Αν και είχε πυρετό και μπορούσε να μην πάρει μέρος στη μάχη, εκείνος αποφάσισε να πολεμήσει και τραυματίστηκε στο θώρακα και το αριστερό του χέρι. Μάλιστα τα τραύματα ήταν τόσο σοβαρά που μετά τη μάχη έμεινε έξι μήνες στο νοσοκομείο.

Το “σήμα κατατεθέν” της πόλης

Το Ενετικό λιμάνι της πόλης αποτελεί σίγουρα το “σήμα κατατεθέν” της Ναυπάκτου. Το παλιό γραφικό λιμανάκι δημιουργείται από 2 βραχίονες που στα άκρα τους έχουν δύο πύργους και στην πραγματικότητα αποτελούν προέκταση των τειχών του κάστρου που περικλείει την παλιά πόλη. Το άνοιγμα δε, που υπάρχει ανάμεσα στους 2 βραχίονες φτάνει τα 35 μέτρα. 

 

Είναι ένα από τα ομορφότερα και καλύτερα διατηρημένα κάστρα της Ελλάδας, που προσφέρει μάλιστα και μία από τις ομορφότερες θέες, καθώς από το κάστρο μπορείτε να δείτε την είσοδο του Κορινθιακού κόλπου. Είναι ένα μοναδικό αρχιτεκτονικής σημασίας φρούριο, καθώς ξεκινά από το λόγο πάνω από την πόλη και καταλήγει μέχρι τη θάλασσα. Το κάστρο χτίστηκε σε διάφορες φάσεις αλλά τη σημερινή του μορφή την οφείλει στους Ενετούς, για τους οποίους η πόλη είχε μεγάλη στρατηγική σημασία για την κυριαρχία τους στον ελλαδικό χώρο.