Το Λαογραφικό μουσείο της Ξάνθης στεγάζεται σε δύο διώροφα κτίρια που χρονολογούνται από το 1870 περίπου. Ανήκαν στην οικογένεια καπνεμπόρων Κουγιουμτζόγλου και σχεδιάστηκαν σε νεοαναγεννησιακό ύφος από γνωστό ρώσο αρχιτέκτονα. Χαρακτηριστικό της διακόσμησης είναι η χρήση κόκκινων πλίνθων ενώ ιδιαίτερη εντύπωση προκαλούν οι εσωτερικές τοιχογραφίες που αποδίδονται σε Γερμανό νεορομαντικό ζωγράφο. Βρίσκεται σχεδόν δίπλα στην πλατεία Μητρόπολης και ανήκει σε μια ευρύτερη περιοχή που αποτελούσε το κέντρο του ελληνισμού κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας.

Η Δημοτική Πινακοθήκη της Ξάνθης στεγάζεται σε ένα αρχοντικό η οικοδόμηση του οποίου τοποθετείται στα μέσα του περασμένου αιώνα. Αποτελεί ένα από τα εξαιρετικότερα δείγματα Δυτικομακεδονικής - Ηπειρωτικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής με κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα τα ξυλόγλυπτα ταβάνια, που είναι μοναδικά στην περιοχή. Βρίσκεται σε ένα από τα κεντρικότερα σημεία της παλιάς πόλης και από το 1993 είναι ιδιοκτησία του Δήμου Ξάνθης. Οι δύο όροφοι του συμπεριλαμβανομένου και ενός ημιυπόγειου χώρου καλύπτουν επιφάνεια 675 τ.μ. και στη μόνιμη έκθεσή τους φιλοξενούν έργα ζωγράφων της πόλης.

Διανύοντας μία απόσταση όχι μεγαλύτερη από 12 χιλιόμετρα μακρυά από το κέντρο της πόλης, ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να απολαύσει το επιβλητικής ομορφιάς φυσικό περιβάλλον του ποταμού Νέστου. Οι κατάφυτες όχθες του ποταμού και οι απόκρημνοι βράχοι που βυθίζονται απότομα μέσα στα νερά του δομούν ένα μοναδικό σκηνικό, που σε συνδυασμό με την απουσία θορύβων ανθρώπινης δραστηριότητας μετατρέπουν τον τόπο σε ιδανικό προορισμό ξεκούρασης και ηρεμίας. Στην ευρύτερη περιοχή των τεμπών του ποταμού υπάρχουν γραφικά χωριά αλλά και διαδρομές ή τοποθεσίες που σίγουρα θα πρέπει να εξερευνήσετε.

Ανέκαθεν η ευρύτερη περιοχή της Ξάνθης φημίζονταν για τη θρησκευτική παράδοση και για τα αντικείμενα εκκλησιαστικής τέχνης και αρχιτεκτονικής που κοσμούν διάφορες περιοχές της πόλης αλλά και των γύρω χωριών. Συγκεκριμένα τα τέσσερα ιστορικότερα μοναστήρια της Ξάνθης, η Παναγία Αρχαγγελιώτισσα, η Παναγία Καλαμού, η Μονή Ταξιαρχών και ο Άγιος Νικόλαος βρίσκονται περιφερειακά του αστικού κέντρου και σχηματίζουν ένα νοητό σταυρό ο οποίος σύμφωνα με την παράδοση προστατεύει την πόλη από καταστροφές, σεισμούς και κάθε άλλου είδους πλήγματα.

Η ξεχωριστή ατμόσφαιρα στην Παλιά πόλη της Ξάνθης

Σίγουρα το ομορφότερο τμήμα της Ξάνθης είναι η Παλιά Πόλη. Αυτή βρίσκεται στο βορειότερο τμήμα της πόλης, στο σημείο όπου ξεκινάν οι πρόποδες της οροσειράς της Ροδόπης. Τα διατηρημένα σπίτια και τα στενά σοκάκια προκαλούν έκπληξη στον περιηγητή και ξεχωρίζουν μέσα στον αστικό ιστό μιας σύγχρονης πρωτεύουσας. Ενώ, το γενικότερο σκηνικό αποπνέει μια αρχοντική αύρα που ταξιδεύει τον επισκέπτη σε μια άλλη εποχή.

Το συγκεκριμένο σπήλαιο βρίσκεται στη βόρεια πλευρά της πόλης στην παραλίμνια περιοχή που βρίσκεται κοντά στο μοναστήρι της Παναγίας Μαυριώτισσας. Χαρακτηρίζεται για τον εντυπωσιακό του σταλακτικό διάκοσμο και περιλαμβάνει 7υπόγειες λίμνες, 10 αίθουσες και 5 διαδρόμους, Η μεγαλύτερη αίθουσα έχει διαστάσεις 45χ17 τετραγωνικά μέτρα και κατά τη διάρκεια όλων των εποχών έχει σταθερή θερμοκρασία γύρω στους 18 βαθμούς Κελσίου με υγρασία 90%.

Η λίμνη της Καστοριάς ή λίμνη Ορεστιάδα, όπως συναντάται με την επίσημη της ονομασία, είναι μία από τις ομορφότερες λίμνες της Ελλάδας και σίγουρα είναι άμεσα συνδεδεμένη με την φυσιογνωμία της πόλης της Καστοριάς. Έχει χαρακτηριστεί "Μνημείο Φυσικού Κάλλους" από το Υπουργείο Πολιτισμού και είναι επίσημα ενταγμένο στο ευρωπαϊκό δίκτυο περιβαλλοντικής προστασίας «Φύση 2000». Η έκτασή της ξεπερνά τα 28 τετραγωνικά χιλιόμετρα, βρίσκεται 630 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και το μέγιστο βάθος της φτάνει τα 10 μέτρα.

To thermopolium είναι το εμπορικό κατάστημα που περιγράφεται ως ο πρόδρομος των σημερινών εστιατορίων γρήγορου και φθηνού φαγητού. Εκείνη την εποχή επιλέγεται συνήθως από τις φτωχότερες τάξεις που αδυνατούν να αντεπεξέλθουν οικονομικά σε ένα κοινό και ίσως ποιοτικότερο εστιατόριο. Κατά συνέπεια λοιπόν περιφρονείται από την ανώτερη τάξη η οποία δεν το εντάσσει σχεδόν καθόλου στις καταναλωτικές της συνήθειες.

To συγκεκριμένο κτίριο λειτουργούσε παράλληλα με την Αγορά και εξειδικευόταν κυρίως στο εμπόριο και την πώληση φρούτων και λαχανικών. Όπως και τα αντίστοιχα κτίρια σε άλλες ρωμαϊκές πόλεις η αρχιτεκτονική του μορφή είναι απλή, το κτίριο είναι τετράγωνο, και εσωτερικά έχει ένα δακτυλίδι στηλών που συγκρατούν την οροφή και τον χαρακτηριστικό του θόλο. Εκτός της κεντρικής πύλης κάθε πλευρά του διαθέτει είσοδο και έξοδο για τη διευκόλυνση των επισκεπτών. Στο κέντρο της μαρμάρινης εσωτερικής αυλής υπήρχε μία κρήνη ενώ σημειώνεται και η παρουσία ενός ιερού προς τιμήν των θεών.

Στην Πομπηία βρίσκεται το αρχαιότερο αμφιθέατρο που ιδρύθηκε την περίοδο της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Συγκεκριμένα κατασκευάστηκε το 80 π.Χ. από Ρωμαίους στρατιώτες οι οποίοι ήταν εγκατεστημένοι στην πόλη. Αρχικά χρησιμοποιήθηκε για μονομαχίες και στη συνέχεια όπως τα περισσότερα οικοδομήματα αυτού του είδους άρχισε να συμπεριλαμβάνει περισσότερους τύπους δημόσιων θεαμάτων. Όπως γίνεται αντιληπτό και μέσω του ονόματος, το σχήμα του αμφιθεάτρου είναι συνήθως ωοειδές αφού προκύπτει από την νοητή ένωση δύο (ημικυκλικών) θεάτρων αρχαιοελληνικού τύπου.