Το κειμηλιαρχείο της Ιεράς Μητρόπολης Σερρών και Νιγρήτης δημιουργήθηκε από το Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Σερρών και Νιγρήτης κ. Θεολόγο και λειτουργεί από το 2008. Περιλαμβάνει ένα σημαντικό αριθμό εκθεμάτων που χρονολογούνται από τον 14ο αιώνα και αποτελούν αδιάψευστο μάρτυρα της πίστης και της καλλιτεχνικής δημιουργίας της περιοχής.
Τα εκθέματα προέρχονται από τους Ιερούς Ναούς και τα μοναστήρια της Μητρόπολης καθώς και από ιδιωτικές συλλογές κληρικών και λαϊκών. Το κειμηλιαρχείο έχει τέσσερις αίθουσες, η κάθε μια με μια ξεχωριστή θεματική ενότητα: ιερείς εικόνες, εκκλησιαστικά ξυλόγλυπτα, λειτουργικά σκεύη και χρυσοκεντήματα. Στα σημαντικότερα εκθέματα συγκαταλέγονται η εικόνα της Παναγίας Οδηγήτριας (14ος αιώνας), δύο δεσποτικές εικόνες του Χριστού Παντοκράτορα και της Παναγίας της Βρεφοκρατούσας που προέρχονται από την Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου, εικόνες από τον παλαιό Μητροπολιτικό Ναό των Αγίων Θεοδώρων Σερρών και μια εικόνα προσκυνηταρίου από τον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου Σερρών.
Το κειμηλιαρχείο λειτουργεί καθημερινά Δευτέρα 16:00-20:00 και Τρίτη-Σάββατο 9:00-13:00. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του.