Κιρκιντζές

"Αν υπάρχει αυτό που λέμε παράδεισος το χωριό μας ο Κιρκιντζές, ήταν ένα δείγμα του. Κοντά στο Θεό ζούσαμε ψηλά ανάμεσα σε κατάφυτα βουνά και ξαγναντεύαμε ολόκληρο τον καρπερό κάμπο της Εφέσσος που ήτανε δικός μας ίσαμε τη θάλασσα". Έτσι περιγράφει τον Κιρκιντζέ στο βιβλίο της “Ματωμένα Χώματα” η Διδώ Σωτηρίου. Ο Κιρκιντζές σήμερα ονομάζεται Σιρίντζε (Sirince) και είναι χωριό 600 κατοίκων σε απόσταση 59 χιλιομέτρων νοτιοανατολικά της Σμύρνης και 18 χιλιόμετρα βορειανατολικά του Κουσάντασι. Δεν υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με τη χρονολογία ίδρυσης του χωριού, ενώ για πρώτη φορά αναφέρεται από ταξιδιώτες της εποχής το 1747. Ο Κιρκιντζές την εποχή εκείνη κατοικούνταν από Χριστιανούς Ορθόδοξους, που ωστόσο μιλούσαν μόνο τουρκικά. Στα τέλη του 19ου αιώνα ο πληθυσμός του χωριού ξεπέρασε τους 4.000, ανάμεσά τους και λίγοι μουσουλμάνοι, που είχαν διοριστεί σε κρατικές θέσεις. Υπάρχουν μαρτυρίες ότι το 1919 ο αριθμός των κατοίκων έφτασε τους 7.000 χιλιάδες και ήταν όλοι Χριστιανοί ορθόδοξοι, πληθυσμός που ωστόσο μειώθηκε στους 3.500 το 1921. Το χωριό απαρτιζόταν από 4 συνοικίες, οι οποίες χωρίζονταν από ένα ρέμα: τον Απάνω Μαχαλά, τον Κάτω Μαχαλά, το Ασακί τσαρσί και το Γκοζλούκ Μαχαλεσί, όπου υπήρχαν και τα περισσότερα καταστήματα. Ο τρόπος ντυσίματος των κατοίκων δε διέφερε και πολύ από εκείνον των Τούρκων, καθώς οι γυναίκες κάλυπταν το πρόσωπο τους και οι άνδρες οπλοφορούσαν .Τα σπίτια τους δεν έμοιαζαν καθόλου με εκείνα των άλλων ελληνικών πόλεων της Μικράς Ασίας, που είχαν επηρεαστεί από το νεοκλασικισμό και τη νησιώτικη αρχιτεκτονική, αφού στον Κιρκιντζέ έβλεπες σπίτια καθαρά Οθωμανικά-Βαλκανικά, που θυμίζουν πολύ χωριά του Πηλίου. Σήμερα τα σπίτια αυτά έχουν ελάχιστα ανακαινισθεί και στα σοκάκια του χωριού υπάρχουν διάφοροι μικροπωλητές που πουλάνε τοπικά προϊόντα. Οι δύο χριστιανικοί ναοί Άγιος Πρόδρομος του 1805 και Άγιος Δημήτριος του 1849 είναι υπό αναστήλωση, ενώ το παλιό ελληνικό δημοτικό σχολείο έχει μετατραπεί σε εστιατόριο.