Εργαστήριο του Φειδία

Δυτικά του ιερού χώρου της Άλτεως και απέναντι από τον ιερό ναό του Δία τοποθετείται το εργαστήριο του Φειδία. Το εργαστήριο οικοδομήθηκε κατά το δεύτερο μισό του 5ου αιώνα π.Χ όταν ο μεγάλος γλύπτης της αρχαιότητας μετά την ολοκλήρωση των έργων του στην Ακρόπολη των Αθηνών έφτασε στην Ολυμπία για να φιλοτεχνήσει το τεράστιο χρυσελεφάντινο άγαλμα του Δία. Η καλαισθησία και η φήμη του συγκεκριμένου αγάλματος ξεπέρασε κατά πολύ τα όρια του τότε ελληνικού κόσμου και κατά γενική ομολογία δίκαια χαρακτηρίστηκε ως ένα από τα επτά θαύματα της αρχαιότητας. Οι διαστάσεις του εργαστηρίου ήταν 32,18x14,50 και ταυτίζονταν σχεδόν με αυτές του σηκού του ναού του Δία ώστε να εξυπηρετείται η κατασκευή του αγάλματος. Ήταν κτισμένο από κογχυλιάτη λίθο και χωρίζονταν σε τρία κλίτη. Στο κεντρικό κλίτος είχε τοποθετηθεί ο ξύλινος πυρήνας του αγάλματος πάνω στον οποίο ο Φειδίας τοποθετούσε τα διαδοχικά τμήματα του έργου. Μεταξύ των ευρημάτων περιλαμβάνονται πολλά εργαλεία του καλλιτέχνη και η χαρακτηριστική μελαμβαφή οινοχόη στη βάση της οποίας είναι χαραγμένη η επιγραφή ΦΕΙΔΙΟ ΕΙΜΙ δηλαδή "ανήκω στο Φειδία". Οι ιστορικοί αναφέρουν ότι η τελική συγκρότηση του αγάλματος έγινε στο εσωτερικό του ναού και σαν αποτέλεσμα εικονιζόταν ο Δίας καθισμένος στο θρόνο του. Αξίζει να σημειωθεί ότι από τον 2ο π.Χ αιώνα το εργαστήριο είχε μετατραπεί σε χώρο λατρείας ενώ αργότερα (μεταξύ 435 και 451 μ.Χ.) στα θεμέλια αυτουνού κατασκευάστηκε η αρχαιότερη παλαιοχριστιανική εκκλησία της περιοχής της Ηλείας. Η εκκλησία αυτή καταστράφηκε μετά από το μεγάλο σεισμό του 551 μ.Χ ενώ το συνολικό μνημείο ξαναήρθε στο φως με τις ανασκαφικές προσπάθειες Γάλλων και Γερμανών αρχαιολόγων που ξεκίνησαν από το 1829.