Αρχαία Στάγειρα

Τα αρχαία Στάγειρα βρίσκονται περίπου 500 μέτρα νοτιανατολικά του χωριού της Ολυμπιάδας, πάνω σε μία μικρή, ορεινή χερσόνησο που ονομάζεται "Λιοτόπι" αν και μαρτυρίες στην αρχαιότητα αναφέρουν ότι ήταν παραθαλάσσια. Η πόλη είναι γνωστή σε όλους ως η πατρίδα του φιλόσοφου Αριστοτέλη και έχει ταυτιστεί με το όνομα του. Ιδρύθηκε το 665 από Ίωνες αποίκους της Άνδρου και λίγο αργότερα έφτασαν άποικοι και από τη Χαλκίδα. Μετά τους περσικούς πολέμους έγιναν μέλος της Α’ Αθηναϊκής Συμμαχίας, ωστόσο αποστάτησαν κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο και συμμάχησαν με τους Σπαρτιάτες, γεγονός που εξόργησε τους Αθηναίους που πολιόρκησαν την πόλη χωρίς όμως αποτέλεσμα. Αργότερα τα Στάγειρα προσχώρησαν στο Κοινό των Χαλκιδέων, στη συνομοσπονδία δηλ. όλων των πόλεων της Χαλκιδικής, που είχε έδρα την Όλυνθο. Το 349 π.Χ. η πόλη πολιορκήθηκε και καταστράφηκε ολοσχερώς από το βασιλιά Φίλιππο Β’, ο οποίος την επανίδρυσε προς τιμήν του Αριστοτέλη. Φαίνεται όμως πως η καταστροφή αυτή από το Φίλιππο σηματοδότησε την παρακμή της πόλης και ο γεωγράφος Στράβων, που έζησε στα χρόνια του Ιησού, αναφέρει ότι τα Στάγειρα ήταν ερημωμένα. Χίλια χρόνια αργότερα περίπου, αναφέρεται στην ίδια τοποθεσία η ύπαρξη ενός μεσαιωνικού κάστρου, που ονομαζόταν «Λιβασδιάς» και αργότερα «Λιψάσδα». Οι αρχαιολογικές ανασκαφές ξεκίνησαν το 1990 και συνεχίζονται μέχρι σήμερα, ενώ έχουν φέρει στο φως σημαντικά τμήματα της αρχαίας πόλης, τα οποία μπορείτε να θαυμάσετε κατά την επίσκεψη σας εκεί.