Ιερά Μονή Σταυρονικήτα

Στην 15η θέση της ιεραρχικής κατάταξης των Μονών του Αγίου Όρους βρίσκεται η Ιερά Μονή Σταυρονικήτα. Ιστορικά η ύπαρξη του μοναστηριού καταγράφεται από τα τέλη του 10ου αιώνα αρχικά ως μονύδριο που έφερε την ονομασία Σταυρονικήτα. Η προέλευση του ονόματος είναι συγκεχυμένη καθώς είτε οφείλεται στους δύο μοναχούς Σταύρο και Νικήτα, είτε οφείλεται στον Νικηφόρο Στραβονικήτα που και αυτός πιθανολογείται ως κτήτορας της Μονής. Μέσα στους πρώτους αιώνες τις δεύτερης χιλιετηρίδας το μοναστήρι περιήλθε στην αφάνεια ενώ διαδοχικά πέρασε στην ιδιοκτησία του Πρωτάτου, της Μονής Κουτλουμουσίου και της Μονής Φιλοθέου. Μόλις το 1533 ξεκινά από τον ιερομόναχο Γρηγόριο Γηρομεριάτη η προσπάθεια ανοικοδόμησης της, η οποία και ολοκληρώνεται με την καθοριστική συμβολή του Πατριάρχη Ιερεμία του Α'. Δυστυχώς καταστράφηκε επανειλημμένα από πυρκαγιές (1607, 1817, 1864 και 1879) σε αυτές χάθηκαν πολλά σπάνια χειρόγραφα αλλά και ανεκτίμητα κειμήλια. Η ανέγερση του ναού πραγματοποιήθηκε μεταξύ 1527 και 1536 ενώ φημίζεται για τις αγιογραφίες που αποδίδονται στον Κρητικό ζωγράφο Θεοφάνη, αλλά και την ψηφιδωτή εικόνα του Αγίου Νικολάου του Στρειδά που ανασύρθηκε από τη θάλασσα με ένα στρείδι κολλημένο στο μέτωπο και σύμφωνα με την παράδοση όταν αφαιρέθηκε έτρεξε αίμα. Επίσης η Ιερά Μονή Σταυρονικήτα διαθέτει 8 παρεκκλήσια με 6 από αυτά να τοποθετούνται στο εσωτερικό του μοναστηριακού συγκροτήματος. Υπηρετείται από συνοδεία 50 μοναχών και είναι περήφανη για την αξιόλογη βιβλιοθήκη της που φιλοξενεί 170 σπάνια χειρόγραφα αλλά και το σκευοφυλάκιο στο οποίο φυλάσσονται ιερά λείψανα, λειτουργικά σκεύη και άλλοι πολύτιμοι θησαυροί. Θα τη βρείτε στην ανατολική πλευρά του Αγίου Όρους επί ενός βράχου που υψώνεται 50 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας.