Ιερά Μονή Κωνσταμονίτου

Η τελευταία στην ιεραρχία των 20 αγιορείτικων μονών είναι η Ιερά Μονή Κωνσταμονίτου. Χαρακτηρίζεται από τις φτωχότερες μονές του Άθωνα και οι μοναχοί της ασχολούνται κατά κύριο λόγο με κοπιαστικές αγροτικές εργασίες. Η ίδρυσή της τοποθετείται στα 1086 και σύμφωνα με την παράδοση ξεκινά από τον Μέγα Κωνσταντίνο ενώ ολοκληρώνεται από τον γιό του Κωνστάντα. Άλλοι πάλι αναφέρουν ότι κτήτοράς της υπήρξε ένας μοναχός που καταγόταν από τον Κασταμώνα Παφλαγονίας. Το καθολικό της μονής είναι αφιερωμένο στη μνήμη του Αγίου Στεφάνου και οικοδομήθηκε το 1867 στα ερείπια του παλαιότερου ναού. Σε αυτό φυλάσσεται ένας πασίγνωστος βυζαντινός σταυρός, τεμάχιο του Τίμιου Ξύλου και λείψανα πολλών Αγίων. Έχει υπό την επίβλεψή του μια σειρά από ιστορικά παρεκκλήσια, σκήτες και κελιά ενώ πολύ επισκέπτες το εκτός από την πνευματική του εμβέλεια εκτιμούν και την τεράστια φυσική ομορφιά του περιβάλλοντος που το περιτριγυρίζει. Η μοναστική δύναμη της Μονής κυμαίνεται στα 40 άτομα και μέσα στο απάτητο δάσος του Κρεοβουνίου θεωρείται κάπως απομονωμένο από τα υπόλοιπα μοναστήρια. Τοποθετείται σχεδόν στο κέντρο της χερσονήσου και επικοινωνεί σχετικά δύσκολα με τις γειτονικές Μονές Ζωγράφου και Δοχειαρίου. Κατά γενική ομολογία η καλύτερη περίοδος για να το επισκεφτεί κάποιος θεωρείται το καλοκαίρι.