Ιερά Μονή Διονυσίου

Η Ιερά Μονή Διονυσίου βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά της χερσονήσου του Αγίου Όρους ανάμεσα στις μονές Γρηγορίου και Αγίου Παύλου. Είναι η 5η στην ιεραρχία των Αγιορείτικων Μονών και η ίδρυσή της τοποθετείται στα μέσα του 14ου αιώνα (1375). Ιδρυτής της μονής είναι ο Όσιος Διονύσιος από την Κορησσό Καστοριάς, ενώ κύριος χρηματοδότης και δωρητής υπήρξε ο Αυτοκράτορας από την Τραπεζούντα, Αλέξιος Γ' ο Κομνηνός. Είναι χτισμένη σε έναν απόκρημνο βράχο που υψώνεται 80 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας δίπλα στο λεγόμενο "Αεροπόταμο" ενώ η μορφή της θυμίζει πυργωτό κάστρο. Μέσα στο πέρασμα των χρόνων η μονή συνδέθηκε με μια αξιόλογη παρουσία στα καλλιτεχνικά και πνευματικά δρώμενα, αλλά όπως ήταν αναμενόμενο μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης αντιμετώπισε σημαντικά προβλήματα που αφορούσαν τη λειτουργία και την επιβίωσή της. Εκείνη τη δύσκολη περίοδο δέχτηκε τεράστια βοήθεια από πολλούς ηγεμόνες της Μολδοβλαχίας με ελληνική καταγωγή. Το καθολικό της Μονής είναι αφιερωμένο στο Γενέσιο του Προδρόμου και η ανέγερσή του τοποθετείται μεταξύ 1537 και 1547 όταν ηγούμενος της μονής ήταν ο ιερομόναχος Ματθαίος. Συνολικά το μοναστήρι φιλοξενεί 14 παρεκκλήσια μεταξύ των οποίων δεσπόζει το παρεκκλήσιο της Παναγίας του Ακάθιστου που φυλάσσεται η ομώνυμη εικόνα έργο του Ευαγγελιστή Λουκά που είναι φτιαγμένη από κηρομαστίχα. Στον περίβολο της μονής βρίσκονται τα παρεκκλήσια του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και του Αγίου Νήφωνα που μόνασε στη Μονή Διονυσίου και αργότερα έγινε Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης αλλά και Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως. Ο επισκέπτης σίγουρα θα εντυπωσιαστεί από τις εξαίσιες τοιχογραφίες του καθολικού που χρονολογούνται από το 1547 και αναπαριστούν εικόνες της αποκάλυψης, ενώ παράλληλα ιδιαίτερα αξιόλογη θα ήταν μια περιήγηση στο σκευοφυλάκιο και στην πλούσια ιστορική βιβλιοθήκη της μονής. Υπό τη διοίκηση της μονής βρίσκονται και επτά ξεχωριστά κελιά πέντε από τα οποία βρίσκονται στην περιοχή των Καρυών. Μαζί με αυτά λοιπόν το σύνολο της μοναστικής δύναμης της Ιεράς Μονής Διονυσίου κυμαίνεται σήμερα στα 55 άτομα.