Η ανακάλυψη του μνημείου
Τον Αύγουστο του 2014 η Αμφίπολη έγινε το κέντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος. Η ανασκαφή της Κατερίνας Περιστέρη στον Λόφο Καστά αποκάλυψε ένα ταφικό μνημείο η είσοδος του οποίου έφερε δύο ακέφαλες Σφίγγες. Η υποθέσεις για τον “ένοικο” του τάφου έκαναν λόγο για τον καλύτερο φίλο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Ηφαιστίωνα, για κάποιο στρατηγό του μεγάλου στρατηλάτη ή για κάποιο άλλο σημαίνον πρόσωπο της Μακεδονίας. Άλλες πάλι, φωτογράφιζαν τον ίδιο τον Μέγα Αλέξανδρο λόγω της αίγλης και του μεγέθους του μνημείου.
Η εικόνα του τάφου στον Τύμβο Καστά στην Αμφίπολη
Δυστυχώς, η εξέλιξή της ανασκαφής απέδειξε ότι ο τάφος του 4ου αιώνα π.Χ. είχε συληθεί. Το ταφικό μνημείο είχε τρεις θαλάμους, στον πρώτο εκ των οποίων οδηγούσε μια πύλη που έφερε Σφίγγες στην οροφή. Στον δεύτερο θάλαμο, το πάτωμα του οποίου ήταν διακοσμημένο με ψηφιδωτό με θέμα την αρπαγή της Περσεφόνης, οδηγούσε μια πύλη με δύο Καρυάτιδες εκατέρωθεν. Ενώ, ο τρίτος θάλαμος φιλοξενούσε στο κέντρο του τον κιβωτιόσχημο τάφο.
Η εκτιμήσεις για τον “ένοικο” του τάφου
Τα ευρήματα και οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι πιθανότατα το μνημείο ήταν αφιερωμένο στον Ηφαιστίωνα. Ενώ ιδιαίτερη εντύπωση και ταυτόχρονα επιβεβαίωση της σημασίας του μνημείου προκαλεί άλλο ένα στοιχείο.
Πιο συγκεκριμένα, έχει πιστοποιηθεί ότι το Λιοντάρι της Αμφίπολης, τμήματα του οποίου βρέθηκαν στις όχθες του Στρυμόνα από Έλληνες και Άγγλους στρατιώτες το 1913 και το 1916 αντίστοιχα, βρίσκονταν αρχικά στην κορυφή του Τύμβου Καστά. Δεν είναι λοιπόν δύσκολο να σκεφτεί κανείς τη λαμπρότητα του μνημείου αλλά και τη σημασία του νεκρού που φιλοξενούσε.