Μοναστήρια και μονές του Ολύμπου

Από τα διάφορα μοναστήρια και μονές του Ολύμπου, η σημαντικότερη και διασημότερη μονή είναι αναμφίβολα η Ιερά Μονή του Αγίου Διονυσίου του εν Ολύμπω. Η Μονή αποτελείται από την παλιά εκκλησία που σήμερα γίνονται εργασίες αναστηλώσεως και το καινούργιο μοναστήρι που βρίσκεται σε απόσταση 3 χιλιομέτρων από το Λιτόχωρο κάτι που σημαίνει ότι η πρόσβαση είναι πολύ εύκολη -ακόμα και με τα πόδια. Η ιστορία της μονής αρχίζει το 1542 και βρίσκονταν 17 χιλιόμετρα μακριά από το Λιτόχωρο, όμως το 1943 καταστράφηκε από τους Γερμανούς και το 1950 μεταφέρθηκε στην σημερινή της τοποθεσία στο Μετόχιο. Οι μοναχοί είναι συνολικά 24 άτομα και μονάζουν σύμφωνα με το αγιορείτικο τυπικό. Από το 1999 λειτουργεί ένα σύγχρονο Μουσείο-Σκευοφυλάκιο στο οποίο φυλάσσονται μεγάλης αξίας κειμήλια. Η μονή είναι ανοιχτή από την ανατολή έως τη δύση του ηλίου και πανηγυρίζει στις 23 Ιανουαρίου, την ημέρα μνήμης του Αγίου Διονυσίου. Στην άλλη πλευρά του Ολύμπου βρίσκεται η Ιερά Μονή Αγίας Τριάδας Σπάρμου που είναι χτισμένη σε υψόμετρο 1320 μέτρων και 7.5 χιλιόμετρα βορειότερα του χωριού Καρυάς. Το μοναστήρι ιδρύθηκε το 1640, όμως κάηκε ολοσχερώς το 1833 από τους Τούρκους και στην θέση του βρίσκεται από το 1913 ένας μικρός ναός. 5 χιλιόμετρα από το χωριό Καρυά, σε υψόμετρο 820 μέτρα, βρίσκεται η Ιερά Μονή Κανάλων. Η μονή είναι αφιερωμένη στην Γέννηση της Θεοτόκου και εορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου. Στην βόρεια πλευρά του Ολύμπου βρίσκεται η Ιερά Μονή Πέτρας, σε υψόμετρο 430 μέτρα, η μονή φιλοξενεί τις εγκαταστάσεις του ψυχιατρικού νοσοκομείου.