Έθιμο του Κουκουμά

Κάθε χρόνο στις 2 Μαΐου αναβιώνει στη Σύμη το έθιμο του Κουκουμά. Στο έθιμο αυτό παίρνουν μέρος ανύπαντροι νέοι και νέες του νησιού. Την παραμονή της γιορτής, η οικοδέσποινα του σπιτιού όπου γιορτάζεται ο Κουκουμάς δίνει ένα αγγείο, το επονομαζόμενο ξυστί, σε επτά νέες για να φέρουν από ισάριθμα σπίτια όπου ένα τουλάχιστον μέλος τους ονομάζεται Ειρήνη, το λεγόμενο "αμίλητο νερό", αφού καθ’ οδόν δεν πρέπει να μιλήσουν σε κανέναν. Κατόπιν βάζουν μέσα στο αγγείο τα δαχτυλίδια τους και το σκεπάζουν με κόκκινο μαντίλι και ένα μεγάλο κλειδί. Η οικοδέσποινα στη συνέχεια το ανεβάζει στο ανώι του σπιτιού της και το αφήνει από το βράδυ ως το πρωί, για να το δουν τα αστέρια. Την επόμενη μέρα στις 2 Μαΐου, επέτειο ανακομιδής των λειψάνων του Αγίου Αθανασίου, μαζεύονται όλες οι κοπέλες στο σπίτι και μαζί με την οικοδέσποινα και κάθονται γύρω από ένα μπακιρένιο ταψί, το λεγόμενο σινί, και τραγουδούν δίστιχα χτυπώντας ρυθμικά το σινί με τα κουτάλια. Στη συνέχεια καταφθάνουν οι νέοι και αρχίζουν οι χοροί, με τη συνοδεία παραδοσιακής μουσικής από τους λυράρηδες. Στο τέλος του Κουκουμά, η οικοδέσποινα δίνει σε κάθε κοπέλα ένα κομμάτι από την πίτα που ζημώθηκε με το αμίλητο νερό, αλάτι και αλεύρι κοσκινισμένο από πρωτότοκη νέα. Εξ’ αιτίας του αλατιού που περιέχει η πίτα, οι κοπέλες διψάνε και στον ύπνο τους βλέπουν σε ποιανού το σπίτι πηγαίνουν να ξεδιψάσουν -αυτός θα είναι ο άντρας που θα παντρευτούν.